ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ ‘ਚ ਖਸਰੇ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ: 17 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ, ਜਾਣੋ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਦੇ ਉਪਾਇਆ

ਭੂਮਿਕਾ

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ (ਸਿੰਧ ਸੂਬੇ) ਵਿੱਚ ਖਸਰੇ (Measles) ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ‘ਚ 17 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਅਤੇ 1100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਹੋਏ ਹਨ। ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ‘ਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੀ ਕਮੀ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਮੰਨੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਖਸਰਾ ਕੀ ਹੈ?

ਖਸਰਾ ਇੱਕ ਵਾਇਰਸ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਣ ਵਾਲੀ ਛੂਤ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਖਾਂਸੀ, ਛੀਂਕ ਜਾਂ ਸਿੱਧਾ ਸੰਪਰਕ ਕਰਕੇ ਵਧਦੀ ਹੈ।

ਖਸਰੇ ਦੇ ਲੱਛਣ:

ਉੱਚ ਬੁਖਾਰ (101°F ਜਾਂ ਵੱਧ)

ਲਾਲ ਧੱਬੇ (ਚਮੜੀ ‘ਤੇ ਰੈਸ਼) ਜੋ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ‘ਤੇ ਫੈਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ

ਸੁੱਕੀ ਖਾਂਸੀ ਤੇ ਨੱਕ ਵਗਣਾ

ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਲੀ ਤੇ ਪਾਣੀ ਆਉਣਾ

ਥਕਾਵਟ ਤੇ ਭੁੱਖ ਘੱਟ ਹੋਣਾ

ਸਿੰਧ ‘ਚ ਖਸਰੇ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ

ਸਭ ਤੋ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਇਲਾਕੇ:

ਖੈਰਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ – 10 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ

ਕਰਾਚੀ (ਪੂਰਬੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ) – 5 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ

ਸੁੱਕਰ ਤੇ ਜੈਕਬਾਬਾਦ – 1-1 ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ

ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਟੀਕਾਕਰਨ ਮੁਹਿੰਮ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਹੀਂ ਰਹੀ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਖਸਰਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਖਸਰਾ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ?

ਇਹ ਹਵਾ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਖਾਂਸੀ, ਛੀਂਕ ਜਾਂ ਸਾਹ ਰਾਹੀਂ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਟੀਕਾ ਨਹੀਂ ਲਗਵਾਇਆ, ਤਾਂ 90% ਮੌਕੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਵੀ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਵੇ।

ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ, ਲੱਛਣ ਆਉਣ ਤੋਂ 4 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ 4 ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਤੱਕ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਖਸਰੇ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਦੇ ਉਪਾਅ

1. ਟੀਕਾਕਰਨ (Vaccination) ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਰਵਾਓ

MMR ਵੈਕਸੀਨ (Measles, Mumps, Rubella) 9 ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ 15 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਉਮਰ ‘ਚ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਟੀਕਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਲਗਵਾਓ।

2. ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਘਟਾਓ

ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਖਸਰਾ ਹੋ ਗਿਆ, ਤਾਂ 7-10 ਦਿਨ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਨਾ ਕਰੋ।

ਬਿਮਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਭੀੜ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ‘ਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕੋ।

3. ਸਫਾਈ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀ

ਮਾਸਕ ਪਹਿਨੋ ਤਾਂ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਨਾ ਫੈਲੇ।

ਹੱਥ ਧੋਣ, ਘਰ ਦੀ ਸਫਾਈ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਨਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

4. ਘਰੇਲੂ ਇਲਾਜ

ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਪੋਸ਼ਣ ਵਾਲੀ ਡਾਇਟ ਦਿਓ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫਲ, ਹਲਕਾ ਖਾਣਾ, ਤੇ ਤਾਜ਼ਾ ਰਸ।

ਅੱਖਾਂ ‘ਚ ਖੁਜਲੀ ਜਾਂ ਜਲਣ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਧੋਵੋ।

ਸਰੀਰ ਦੀ ਨਮੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਪਿਓ।

Also Read: World 🌎 TB Day 

ਨਤੀਜਾ

ਖਸਰੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਘਾਤਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ 100% ਟੀਕਾਕਰਨ ਰਾਹੀਂ ਰੋਕੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਟੀਕਾਕਰਨ ਮੁਹਿੰਮ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਹੋਰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜਿੰਦਗੀ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕੇ। ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਬਣਾਉਣ।

👉 ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਕਿਸੇ ਬੱਚੇ ‘ਚ ਖਸਰੇ ਦੇ ਲੱਛਣ ਵੇਖ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਜਲਦੀ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਂ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਵਿਖਾਓ।