ਕੋਵਿਡ-19 ਦਾ ਨਵਾਂ JN.1 ਵੈਰੀਐਂਟकोविड-19, कोरोना वायरस, JN.1 वेरिएंट, स्वास्थ्य जानकारी, वायरस अपडेट: ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਚਿੰਤਾ ਜਾਂ ਇਕ ਆਮ ਚੇਤਾਵਨੀ?

 

ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਾਹਾਕਾਰ ਮਚਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਹੋਣ ਤੱਕ, ਇਸ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਕਈ ਵੈਰੀਐਂਟ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡੈਲਟਾ, ਓਮੀਕ੍ਰੋਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਪਵੈਰੀਐਂਟ। 2025 ਵਿੱਚ, ਕੋਵਿਡ-19 ਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਸਿਰ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਾਰੀ ਇਹ JN.1 ਨਾਂ ਦੇ ਨਵੇਂ ਉਪਵੈਰੀਐਂਟ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। JN.1 ਓਮੀਕ੍ਰੋਨ ਦੇ BA.2.86 ਉਪਵੈਰੀਐਂਟ ਤੋਂ ਨਿਕਲਿਆ ਹੋਇਆ ਰੂਪ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 30 ਤਕ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ ਹਨ। ਇਹ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ ਇਸਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧੀਕ ਸੰਕਰਮਣਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਰੋਗ-ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਯੋਗ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਈ 2025 ਤੱਕ ਕਈ ਕੇਸ ਦਰਜ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਵਧੀ ਹੈ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਹਨ। ਕੇਰਲ, ਤਮਿਲਨਾਡੂ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵਰਗੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ JN.1 ਦੇ ਐਕਟਿਵ ਕੇਸ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਵੈਰੀਐਂਟ ਦੀ ਵੱਡੀ ਖਾਸੀਅਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੇ ਲੱਛਣ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਥੋੜ੍ਹੇ-ਬਹੁਤ ਓਮੀਕ੍ਰੋਨ ਵਰਗੇ ਹੀ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਲਕਾ ਬੁਖਾਰ, ਗਲੇ ਦੀ ਖ਼ਰਾਬੀ, ਸੁੱਕੀ ਖਾਂਸੀ, ਥਕਾਵਟ, ਨੱਕ ਵਗਣਾ ਜਾਂ ਸਵਾਦ ਦੀ ਗੁੰਮ ਹੋਣਾ। ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਕਟ ਤਾਂਦਰੁਸਤ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਘੱਟ ਹੈ, ਪਰ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਬੀਮਾਰ ਹਨ ਜਾਂ ਉੱਚ ਖਤਰੇ ਵਾਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਜ਼ੁਰਗ, ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਜਾਂ ਰੋਗ-ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੇ ਲੋਕ), ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇਹ ਵੈਰੀਐਂਟ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਖੜੀਆਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸਦੇ ਅਸਰ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਕੇਸ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ 28% ਵਧੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰ ਵਧੀਕ ਟੈਸਟਿੰਗ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਲਈ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ, ਹੋਂਗਕੋਂਗ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਈ ਮੌਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, WHO ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਐਤਿਹਾਤੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ — ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣਾ, ਭੀੜ ਤੋਂ ਬਚਣਾ, ਹੱਥ ਧੋਣਾ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵੀ ਲੱਛਣਾਂ ਉੱਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ। ਬੂਸਟਰ ਡੋਜ਼ ਵੀ ਫਿਰ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਜੋ ਉੱਚ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਖਾਂਸੀ, ਬੁਖਾਰ ਜਾਂ ਸਿਰ ਦਰਦ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਲੱਗਣ, ਤਾਂ ਘਰ 'ਚ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਕੋਵਿਡ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਮਾਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾਲ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰੂਪ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਿਆਨਕ ਲਹਿਰ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।

https://youtu.be/s3Xn3G1fpkI?si=IV4uDta8Nyyo2AQ4

1. JN.1 ਵੈਰੀਐਂਟ ਦੀ ਪਛਾਣ

JN.1 ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਉਪਵੈਰੀਐਂਟ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 2023 ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਸੀ, ਪਰ 2025 ਤੱਕ ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੈਰੀਐਂਟ ਓਮੀਕ੍ਰੋਨ ਦੀ ਲਾਈਨ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ ਹਨ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧੇਰੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਯੋਗ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ

2. JN.1 ਦੇ ਲੱਛਣ (Symptoms)

JN.1 ਵੈਰੀਐਂਟ ਦੇ ਲੱਛਣ ਆਮ ਜ਼ੁਕਾਮ ਜਾਂ ਓਮੀਕ੍ਰੋਨ ਵਰਗੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕੁਝ ਨਵੇਂ ਤੱਤ ਵੀ ਵੇਖੇ ਗਏ ਹਨ:

ਹਲਕਾ ਜਾਂ ਤੇਜ਼ ਬੁਖਾਰ

ਗਲੇ ਦੀ ਖ਼ਰਾਬੀ ਜਾਂ ਦਰਦ

ਸਿਰ ਦਰਦ

ਨੱਕ ਵਗਣਾ

ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਥਕਾਵਟ

ਸੁਖੀ ਖਾਂਸੀ

ਮਾਸਲ ਦਰਦ

ਨੋਟ: ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਲੱਛਣ ਬਹੁਤ ਹੀ ਹਲਕੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਲੋੜ ਹੈ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਦੀ।

3. ਇਹ ਵੈਰੀਐਂਟ ਕਿੰਨਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ?

ਭਾਵੇਂ ਕਿ JN.1 ਵੈਰੀਐਂਟ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਰੋਗੀ ਹਨ ਜਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਮਯੂਨਿਟੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ:

ਬਜ਼ੁਰਗ

ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ

ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ

ਕੈਂਸਰ ਜਾਂ ਸ਼ੁਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼

4. JN.1 ਕਿਵੇਂ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ?

ਇਹ ਵੈਰੀਐਂਟ ਹਵਾ ਰਾਹੀਂ ਅਤੇ ਸੰਪਰਕ ਰਾਹੀਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਭੀੜ-ਭਾੜ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਜਾਂ ਬਿਨਾ ਮਾਸਕ ਦੇ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਇਹ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ।

5. ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਉਪਾਅ

ਮਾਸਕ ਪਾਉਣਾ: ਭੀੜ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਜਰੂਰ ਮਾਸਕ ਲਗਾਓ।

ਹੱਥ ਧੋਣਾ: ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਤੇ ਸੈਨੀਟਾਈਜ਼ਰ ਜਾਂ ਸਾਬਣ ਨਾਲ ਹੱਥ ਧੋਵੋ।

ਸੋਸ਼ਲ ਡਿਸਟੈਂਸਿੰਗ: ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 1 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ।

ਟੈਸਟਿੰਗ: ਬੁਖਾਰ ਜਾਂ ਖਾਂਸੀ ਆਉਣ 'ਤੇ ਕੋਵਿਡ ਟੈਸਟ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਵਾਓ।

ਬੂਸਟਰ ਡੋਜ਼: ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹੈ ਤਾਂ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਬੂਸਟਰ ਡੋਜ਼ ਜਰੂਰ ਲਵੋ।

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ JN.1 ਵੈਰੀਐਂਟ ਦੀ ਸਥਿਤੀ

19 ਮਈ 2025 ਤੱਕ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ JN.1 ਵੈਰੀਐਂਟ ਦੇ 257 ਐਕਟਿਵ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੇਸ ਕੇਰਲ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਤਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲੇ ਹਲਕੇ ਲੱਛਣ ਵਾਲੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਈ ਹੈ।  

ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ JN.1 ਵੈਰੀਐਂਟ ਦੀ ਸਥਿਤੀ 

JN.1 ਵੈਰੀਐਂਟ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਇਹ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਕੇਸ 28% ਵਧੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਹੋਂਗ ਕੋਂਗ ਵਿੱਚ ਇਸੇ ਅਰਸੇ ਵਿੱਚ 31 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।  

7. ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਪ੍ਰਭਾਵ

ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਹਰੇਕ ਲਹਿਰ ਦੇ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਮਨ ਉਤੇ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਹੈ। ਡਰ, ਦਹਿਸ਼ਤ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਐਂਕਜ਼ਾਇਟੀ ਵਧੀ ਹੈ। JN.1 ਵੈਰੀਐਂਟ ਨਾਲ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਫਿਰ ਤੋਂ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ।

8. ਕਿਵੇਂ ਰਹੀਏ ਤੰਦਰੁਸਤ?

ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਵਰਕਆਉਟ ਕਰੋ

ਵਧੀਆ ਨੀਂਦ ਲਵੋ

ਇਮਯੂਨਿਟੀ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਖਾਓ (ਲਹੂਸਨ, ਆਂਵਲਾ, ਹਲਦੀ)

ਧਿਆਨ, ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਵਰਗੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਅਪਣਾਓ

9. ਸਚ ਤੇ ਝੂਠ ਦੀ ਪਛਾਣ

ਕਈ ਵਾਰੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਵੀ ਫੈਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਹਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਸਰੋਤਾਂ (ਜਿਵੇਂ WHO ਜਾਂ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ) ਤੋਂ ਹੀ ਵੇਖੋ।

10. ਅਖੀਰਲੇ ਵਿਚਾਰ

JN.1 ਵੈਰੀਐਂਟ ਕੋਈ ਦਹਿਸ਼ਤ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਇਹ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜ਼ਰੂਰ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਅਜੇ ਵੀ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਚੇ ਨਹੀਂ ਹਾਂ। ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਨਾਗਰਿਕ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਅਤੇ ਹੋਰਨਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਅਪਣਾਉਣਾ ਬੇਹੱਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

FAQs (ਅਕਸਰ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਵਾਲ)

Q1. JN.1 ਵੈਰੀਐਂਟ ਕੀ ਹੈ?

ਇਹ ਕੋਵਿਡ-19 ਦਾ ਓਮੀਕ੍ਰੋਨ ਉਪਵੈਰੀਐਂਟ ਤੋਂ ਨਿਕਲਿਆ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਹੈ ਜੋ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।

Q2. ਕੀ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਤੋਂ ਬਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?

ਕਈ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਰੇਜ਼ਿਸਟੈਂਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਬੂਸਟਰ ਡੋਜ਼ ਇਮਯੂਨਿਟੀ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।

Q3. JN.1 ਦੇ ਲੱਛਣ ਕਿੰਨੇ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ?

ਅਮੂਮਨ 2-5 ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਲੱਛਣ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ

Also Read: 

भारत में HMPV वायरस के बढ़ते मामले: क्या यह गंभीर है?